Είδη και ποικιλίες της λεμονιάς στην Ελλάδα
Χρήσεις του λεμονιού
Ο χυμός του λεμονιού περιέχει περίπου 5% κιτρικό οξύ (με pH: 2 - 3), το οποίο δίνει στα λεμόνια τη χαρακτηριστική όξινη γεύση τους. Τα φύλλα της λεμονιάς, ο καρπός καθώς και το εσωτερικό του καρπού της περιέχουν σημαντικά συστατικά (αιθέρια έλαια, φλαβονοειδή). Στην Κρήτη η λεμονιά θεωρούνταν αριστοκρατικό δέντρο και φυτευόταν σε κήπους και αυλές αρχοντόσπιτων. Τα άνθη της λεμονιάς χρησιμοποιούνται ακόμα και σήμερα στις γαμήλιες τελετές σε πολλές περιοχές ως σύμβολο αγνότητας, ενώ ο χυμός του λεμονιού βρίσκει πολλές εφαρμογές στη λαϊκή φαρμακευτική. Το πιο σαρκώδες μέρος του καρπού της λεμονιάς καθώς και ο φλοιός του χρησιμοποιούνται ιδιαίτερα στη μαγειρική. Ο χυμός του λεμονιού μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε εγκαύματα από τον ήλιο, χιονίστρες, κάλους, ψωρίαση, στο ξέβγαλμα των μαλλιών, να εξαφανίσει τις φακίδες από το πρόσωπο, καθώς και πολλές άλλες εφαρμογές.
Μαγληνή
Αποτελεί την κυριότερη ποικιλία στην Ελλάδα. Είναι μια πολύ παραγωγική, μονόφορη ποικιλία μετρίου μεγέθους με ελάχιστα κουκούτσια, αλλά αρκετά ευπαθή στην κορυφοξήρα. Ο καρπός της είναι λείος, έχει λεπτό φλοιό και ωριμάζει νωρίς το φθινόπωρο. Η συγκομιδή της πραγματοποιείται από τον Οκτώβριο έως και το Μάρτιο. Θεωρείται ότι είναι αρκετά καλή ποικιλία, παραμένει ως προωθούμενη λόγω της μεγάλης παραγωγικότητάς της, των χυμωδών καρπών της και των ελάχιστων σπόρων που περιέχει και αποτελεί τη βάση της λεμονοπαραγωγής της χώρας μας, καταλαμβάνοντας το 55% της συνολικής παραγωγής.
Ιντερντονάτο
Είναι μονόφορη ποικιλία με κυλινδρικούς ή επιμήκεις καρπούς με λίγα κουκούτσια. Είναι πρώιμη ποικιλία και η συγκομιδή της πραγματοποιείται από τον Αύγουστο έως και το Φεβρουάριο.
Καρυστινή
Είναι μονόφορη ποικιλία, μετρίου μεγέθους με χυμώδεις καρπούς και λίγα κουκούτσια. Το δέντρο της δεν έχει καθόλου αγκάθια και παρουσιάζει μέτρια ανθεκτικότητα στη κορυφοξήρα. Η συγκομιδή της πραγματοποιείται από τα τέλη του φθινοπώρου έως και τις αρχές της άνοιξης. Ο καρπός της ποικιλίας αυτής είναι αρκετά καλής ποιότητας, πλούσιος σε χυμό με ιδιαίτερα όξινη γεύση και ο φλοιός της είναι τραχύς με μέτριο πάχος.
Αδαμοπούλου
Η ποικιλία Αδαμοπούλου είναι πολύ παραγωγική, ανθεκτική στη κορυφοξήρα και προωθείται κυρίως για τη παραγωγή λεμονιού κατά την καλοκαιρινή περίοδο. Ο καρπός της ποικιλίας αυτής είναι μετρίου έως μεγάλου μεγέθους, έχει λίγα κουκούτσια και ο φλοιός της είναι παχύς με τραχεία επιφάνεια.
Ζαμπετάκη
Η ποικιλία αυτή καλλιεργείται κυρίως στην Κρήτη αλλά και τη Πελοπόννησο. Είναι πολύφορη ποικιλία, ευπαθής στην κορυφοξήρα που παράγει καρπούς μετρίου μεγέθους με πολύ χυμώδη σάρκα και σχεδόν καθόλου κουκούτσια. Οι καρποί της ποικιλίας αυτής συλλέγονται την άνοιξη και καλοκαίρι.
Κιτρολεμονιά
Η ποικιλία αυτή είναι γνωστή κυρίως στην Κρήτη. Έχει μεγάλο καρπό με παχύ φλοιό και ο χυμός της περιέχει λίγα οξέα. Χρησιμοποιείται κυρίως στη ζαχαροπλαστική.
Εύρηκα
Είναι δίφορη ποικιλία, πολύ παραγωγική με αρωματικούς και χυμώδεις καρπούς. Οι καρποί της είναι μικρού μεγέθους χωρίς πολλά κουκούτσια, ενώ το δένδρο της δεν έχει καθόλου αγκάθια. Είναι ευπαθής στην κορυφοξήρα και η συγκομιδή των καρπών της πραγματοποιείται το φθινόπωρο, την άνοιξη και το καλοκαίρι.
Λίζμπον
Είναι μια αρκετά παραγωγική και μονόφορη ποικιλία. Ο καρπός της είναι αρκετά χυμώδης, έχει μεγάλο μέγεθος με ελλειπτικό σχήμα και δεν περιέχει πολλά κουκούτσια. Το δέντρο της έχει αγκάθια και παρουσιάζει ευπάθεια στην κορυφοξήρα. Η συγκομιδή του καρπού της πραγματοποιείται από τον Οκτώβριο έως και το Φεβρουάριο.
Βακάλου
Είναι μια δίφορη ποικιλία, η οποία παράγει αρκετά μεγάλους, εύγευστους και χυμώδεις καρπούς. Ο καρπός της ποικιλίας αυτής έχει λεία επιφάνεια και λεπτό φλοιό. Η συγκομιδή πραγματοποιείται την άνοιξη και το καλοκαίρι.
Βέρνα
Ο καρπός της έχει μέσο μέγεθος, σχήμα ωοειδές έως ελλειψοειδές, κοντό λαιμό και ανεπτυγμένη θηλή. Ο φλοιός έχει μέτριο πάχος (είναι λεπτότερος στην καλοκαιρινή σοδειά) και τραχεία επιφάνεια. Ο χρωματισμός κατά την ωρίμαση είναι έντονα κίτρινος. Είναι ποικιλία άσπερμη ή λιγόσπερμη και δίνει την κύρια σοδειά της το χειμώνα. Μπορεί να διατηρηθεί καλά μέχρι το καλοκαίρι, αλλά οι καρποί της είναι ανεπιθύμητα μεγάλοι. Σαν δένδρο είναι πολύ ζωηρή, μεγάλου μεγέθους και αρκετά παραγωγική.
Μεξικάνικη Λιμεττία (Lime)
Τα Βενέτικα λεμόνια έχουν πρασινοκίτρινο καρπό, μικρού μεγέθους, με τρυφερή και χυμώδη σάρκα και διακριτικό άρωμα. Η ποικιλία αυτή είναι πολύ διαδεδομένη για την παρασκευή ποτών και αρκετά παραγωγική. Δίνει την παραγωγή της από τα μέσα Ιουλίου έως και τον Δεκέμβριο. Είναι κατάλληλη για καλλιέργεια σε κήπο αλλά πρέπει να φυτευτεί σε θέση προστατευμένη από τον αέρα και το κρύο.